Từ Campuchia sang Việt Nam chữa són tiểu

Ho, cười… cũng són tiểu

Một ngày sau phẫu thuật, bà A.S. (65 tuổi) không đau, ăn uống và đi lại bình thường, nói chuyện thoải mái. Ngồi trên giường bệnh, bà chia sẻ tình trạng bệnh của mình bằng tiếng Việt rõ từng từ.

18 năm trước, bà từng xạ trị ung thư cổ tử cung. Sau điều trị, bà gặp tình trạng són tiểu, bí tiểu nhẹ, chỉ uống thuốc.

3 tháng gần đây, bệnh nặng hơn, nước tiểu rỉ ra không kiểm soát được; nhất là khi ho, cười, hắt xì. Bác sĩ cho biết bà nhiễm trùng đường tiểu, chỉ định đặt ống thông tiểu, dùng thuốc kháng sinh và uống nhiều nước (6 lít/ngày) để đào thải vi khuẩn ra ngoài qua nước tiểu. Sau 3 tháng, bệnh không đỡ nên bà đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM khám.

Tiến sĩ, bác sĩ Lê Phúc Liên, Trưởng đơn vị Niệu nữ, Trung tâm Tiết niệu – Thận học – Nam khoa, cho biết người bệnh có biểu hiện tiểu không kiểm soát khi gắng sức, có nhiễm trùng đường tiểu, thận trái ứ nước độ 3 và có mủ.

Bác sĩ Liên chỉ định dẫn lưu thận trái bằng thông JJ để đưa hết mủ và nước tiểu ứ đọng trong thận ra ngoài nhằm điều trị nhiễm trùng. Chất lỏng này có màu vàng đục, bọt trắng, dung tích đo được khoảng 200ml.

Tiếp đó, bác sĩ phẫu thuật đặt lưới nâng niệu đạo điều trị són tiểu. Bác sĩ rạch 1 đường nhỏ bằng nhau, chiều dài 2cm ở thành trước âm đạo, cẩn thận bóc tách bàng quang, đưa dải lưới mảnh (kích thước 1x50cm, sản xuất tại Anh) luồn xuống dưới 1/3 giữa của ống niệu đạo (ống dẫn nước tiểu từ bàng quang ra ngoài) xuyên qua lỗ bịt ra hai bên nếp bẹn, cuối cùng khâu lại vết mổ.

Bác sĩ Liên cho biết thêm người bệnh từng xạ trị điều trị ung thư cổ tử cung khiến các mô âm đạo dính, khó bóc tách hơn. Ngoài ra, xạ trị cổ tử cung cùng với tuổi tác cao khiến sàn chậu suy yếu, không thể giữ niệu đạo nằm đúng vị trí khiến người bệnh són tiểu, rò rỉ nước tiểu không kiểm soát.

“Tình trạng viêm của vùng chậu (bàng quang, niệu quản) do xạ trị còn có thể là nguyên nhân chèn ép làm hẹp niệu quản, dẫn đến thận ứ nước, ứ mủ”, bác sĩ Liên nói.

Theo bác sĩ Liên, đặt lưới nâng niệu đạo (Trans Obturator Tape – TOT) là phương pháp ít xâm lấn giúp điều trị tình trạng són tiểu, tiểu không kiểm soát ở phụ nữ an toàn, hiệu quả cao, không biến chứng, ít để lại sẹo sau phẫu thuật. Lưới nâng niệu đạo làm từ chất liệu polyvinylidene fluoride (PVDF) mới ít gây phản ứng với cơ thể, nên không ảnh hưởng sức khỏe người bệnh.

Sau khi đặt lưới nâng niệu đạo, tình trạng  són tiểu khi gắng sức sẽ thuyên giảm, thường cải thiện hơn hoặc hết hẳn khi vết thương lành hẳn (sau 1 tháng).

Bệnh thường gặp ở phụ nữ

Bác sĩ Liên cho biết tiểu không kiểm soát khi gắng sức (stress urinary incontinence – SUI) là tình trạng nước tiểu chảy ra đột ngột, không chủ ý; đặc biệt khi có tăng áp lực ổ bụng (ho, hắt hơi, vận động mạnh,…).

Thông thường, khi bàng quang đầy và giãn ra, các cơ ở niệu đạo và cơ sàn chậu giống như van, ngăn không cho dòng nước tiểu thoát ra ngoài đến khi đi tiểu.

Khi các cơ này suy yếu (do sinh con, phẫu thuật, tuổi tác…) không còn đủ sức giữ dòng nước tiểu trong bàng quang, bất kỳ tác động nào làm tăng áp lực ổ bụng và xương chậu đều có thể gây áp lực lên bàng quang, làm rò rỉ nước tiểu.

Đó là lý do người bệnh dễ són tiểu khi cười lớn, hắt xì, ho, cúi người, vận động hay mang vật nặng.

Bệnh thường gặp ở phụ nữ hơn nam giới. Ước tính có 35% phụ nữ trên thế giới đang chung sống với bệnh. Phụ nữ đã từng mang thai hay sinh con nhiều lần, phụ nữ lớn tuổi (trên 40 tuổi), người béo phì dễ mắc bệnh hơn.

“Tuy không nguy hại đến tính mạng nhưng việc nước tiểu không ngừng rỉ ra khiến người bệnh tự ti trong cuộc sống và giao tiếp xã hội, giảm chất lượng cuộc sống”, bác sĩ Liên cho hay.

Hiện có nhiều phương pháp điều trị tiểu không kiểm soát khi gắng sức. Bác sĩ dựa vào tuổi tác, mức độ để lựa chọn phương án điều trị phù hợp.

Trong đó, phẫu thuật đặt lưới nâng niệu đạo phù hợp với nhiều đối tượng người bệnh, hiệu quả cao, nhanh, ít xâm lấn, ít ảnh hưởng sức khỏe nên được bác sĩ ưu tiên lựa chọn.

Có thể hạn chế nguy cơ mắc tiểu không kiểm soát khi gắng sức bằng cách không uống bia/rượu; ăn uống lành mạnh để duy trì trọng lượng cơ thể cân đối; uống đủ nước trong ngày; giảm uống nước về đêm nếu thường bị són tiểu ban đêm; thường xuyên tập thể dục, nhất là các bài tập cơ sàn chậu.