Cắt cụt ngón chân sau 1 năm bỏ điều trị đái tháo đường

Ngón chân rỉ mủ vì ngâm nước muối

Anh H.M. (51 tuổi, Gia Lai) nhập viện trong tình trạng ngón áp út chân phải sưng to, đau nhức, mưng mủ. Anh tự mua kháng sinh về uống, dùng thuốc sát khuẩn bôi nhưng không đỡ; đến khi ngón chân sưng to hơn, thâm tím anh mới tới bệnh viện tỉnh. Vì nhập viện trễ, ngón chân đã hoại tử nhiều, phải cắt cụt ngón chân.

Về nhà, anh M. tự ngâm ngón chân vừa cắt cụt vào nước muối với ý nghĩ cho mau lành. Nhưng chưa được một tuần, da bàn chân của anh bong tróc, sưng phù, đau không đi được, vết thương bốc mùi thối rữa. Anh được vợ và hàng xóm cõng ra bến xe, đưa tới BVĐK Tâm Anh TP.HCM.

Tiến sĩ bác sĩ Trần Hữu Thanh Tùng, khoa Nội tiết – Đái tháo đường, BVĐK Tâm Anh TP.HCM, cho biết anh M. nhập viện trong tình trạng sốt cao, chân đau nhức không thể đi, phải ngồi xe lăn, vết thương ngón chân bị cắt cụt nhiễm trùng nặng, rỉ mủ. Siêu âm cho thấy các mạch máu ở cẳng chân đã hẹp, xơ vữa do kiểm soát đường huyết không tốt trong thời gian dài. Nếu không được xử lý, vết hoại tử có thể lan rộng dẫn đến nguy cơ cắt cụt nguyên bàn chân ở vị trí cao hơn.

Ngay lập tức, người bệnh được truyền kháng sinh mạnh, cắt lọc các mô hoại tử, làm sạch vết thương nhiều lần. Bên cạnh đó, mỗi bữa ăn tại bệnh viện của anh M. đều được bác sĩ điều chỉnh để tránh tăng đường huyết quá mức; đồng thời hiệu chỉnh liều thuốc kiểm soát đưa đường huyết về mức ổn định. Sau 2 tuần, anh M. hết đau nhức, vết thương lành lặn và được về nhà.

Tiến sĩ bác sĩ Trần Hữu Thanh Tùng dặn anh M. uống thuốc đều đặn và tái khám thường xuyên để kiểm tra tình trạng bệnh. Không tự xử lý vết thương tại nhà, đặc biệt không ngâm vết thương với nước muối vì có thể gây nhiễm trùng nặng, thậm chí có thể phải cắt cụt hết bàn chân.

Người đái tháo đường không ngâm chân

Anh M. phát hiện bị đái tháo đường vào năm 2019 trong lúc nhập viện do tai nạn giao thông. Khi đó, vết thương ở mũi của anh chảy máu nhiều, nhiễm trùng lâu lành do bệnh đái tháo đường. Khi ra viện, bác sĩ dặn anh uống thuốc đái tháo đường thường xuyên. Tuy nhiên, sau 1 năm anh thấy sức khỏe bình thường nên bỏ uống thuốc.

Anh M. chia sẻ: “Tôi nghĩ bệnh đái tháo đường khỏi hẳn rồi nên không đi khám và uống thuốc nữa. Tôi ăn uống bình thường, không theo chế độ nào. Sau khi nghe bác sĩ giải thích tôi đã hiểu hơn về bệnh đái tháo đường. Tôi sẽ uống thuốc điều độ, không tự bỏ trị nữa, tôi sợ mất cả bàn chân”.

Bác sĩ Tùng khuyến cáo người bệnh đái tháo đường không bỏ điều trị, tự điều chỉnh liều lượng thuốc hay đổi thuốc. Khi có vết thương ở chân, không tự ý điều trị vết thương tại nhà và tuyệt đối không ngâm chân vào nước muối hoặc nước nóng.

Với người có sức khỏe bình thường, việc ngâm chân vào nước ấm, nước muối có một số lợi ích nhất định. Tuy nhiên, người bệnh đái tháo đường không nên ngâm chân vào nước nóng vì có thể gây bỏng chân. Bởi người đái tháo đường có thể mất cảm giác bàn chân, không cảm nhận được nhiệt độ của nước. Ngâm chân (kể cả với nước muối) trong môi trường nước tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập vào vết thương, nồng độ muối trong nước quá cao cũng gây tác dụng ngược ảnh hưởng tới vết thương gây nhiễm trùng, hoại tử, tăng nguy cơ cắt cụt chân do biến chứng bàn chân đái tháo đường.

Những người bệnh đái tháo đường lâu năm nếu kiểm soát đường huyết không tốt sẽ gây ra một loạt tổn thương lên mạch máu lớn, nhỏ, thần kinh; trong đó có mạch máu nuôi và thần kinh của chân. Kèm tình trạng đường huyết cao khi có cơ hội (vết xước, vết thương hở trên da), vi khuẩn dễ xâm nhập, sinh sôi với tốc độ nhanh chóng gây viêm, nhiễm trùng, hoại tử, nhiễm trùng huyết, sốc nhiễm trùng, thậm chí tử vong.

Bác sĩ Tùng khuyên: khi có vết thương nhẹ, người bệnh đái tháo đường có thể sơ cứu trước khi tới bệnh viện với các bước sau: cầm máu, rửa sạch vết thương, sát trùng, băng bó vết thương. Người bệnh đái tháo đường không nên bỏ qua mọi dấu trầy xước, vết thương nào trên cơ thể, đặc biệt ở bàn chân. Khi phát hiện có dấu hiệu bất thường cần tới bệnh viện để được bác sĩ khám, điều trị sớm, phòng biến chứng.