Áp lực Tết ở người bệnh tiểu đường

Ngày Tết, nhiều gia đình ăn uống thả ga, nhưng với người bệnh tiểu đường đây là thời gian áp lực, luôn dặn lòng kiềm chế trước cám dỗ nhiều món ngon. 

Sau 3 tuần điều trị bàn chân hoại tử, ông P.T.B. (70 tuổi, Bình Định) được xuất viện, về quê ăn Tết. Nghe Thạc sĩ Bác sĩ CKI Hà Thị Ngọc Bích, khoa Nội tiết – Đái tháo đường, BVĐK Tâm Anh TP.HCM dặn dò chế độ ăn nhiều rau xanh, hạn chế thịt, không ăn mỡ, hạn chế rượu bia, nhất là Tết về; ông B. chia sẻ điều ông lo lắng nhất khi xuất viện là đối diện nhiều cám dỗ tiệc tùng ngày Tết. Ông B. vừa được BVĐK Tâm Anh TP.HCM điều trị loét bàn chân trái, nhiễm trùng lan rộng, hoại tử do không kiểm soát được chế độ ăn.

“Chồng tôi bị tiểu đường hơn 15 năm nay, nhiều lúc áp lực với chế độ ăn kiêng, có vài lần ông buông lỏng, ăn uống không theo kế hoạch nên đường huyết cao, nhiễm trùng bàn chân không lành. Lần điều trị này, may giữ lại được bàn chân; nếu không, Tết này chắc khỏi đi đâu”, vợ ông B. chia sẻ.

Bà H.K.V. (74 tuổi, Đồng Nai) bị tiểu đường 8 năm, đang nhập viện khoa Nội tiết – Đái tháo đường, Bệnh viện Đa Khoa Tâm Anh TP.HCM để điều trị ngón cái chân phải nhiễm trùng, hoại tử.

Nhắc đến Tết, bà kể niềm vui lớn nhất của bà là được gói bánh tét cùng con cháu. Mỗi năm, bà gói 20 – 30 cái bánh tét để biếu hàng xóm, cho con cháu ăn, chứ bản thân rất thèm nhưng không dám ăn một miếng. Bà kiềm chế với bánh, kẹo, mứt, bởi bà chứng kiến nhiều người tiểu đường bị cắt cụt từ chân tới đùi nên sợ tăng đường huyết, biến chứng tiểu đường. Đây cũng là nỗi lo của nhiều người bệnh tiểu đường.

Bị tiểu đường khiến bà V. hay lo sợ, ăn uống không ngon. Sợ tăng đường huyết nên bà ăn ít, có khi bỏ bữa dẫn đến hạ đường huyết.

Thạc sĩ bác sĩ CKI Hà Thị Ngọc Bích động viên bà an tâm điều trị. Sau 1 tuần, vết thương ở chân lành, bà không còn mệt, không sốt và sớm ra viện, về nhà đón Tết.

Cùng nỗi lo như bà V., bà T.T.M. (72 tuổi, Bạc Liêu) rất sợ cám dỗ bởi món ngon ngày Tết gây tăng đường huyết nguy hiểm. Trước đó, bà ăn uống không theo hướng dẫn của bác sĩ, đường huyết tăng cao phải cấp cứu do nhiễm toan ceton kèm áp xe to ở bắp tay và bắp đùi trái, sốt cao, mê sảng, suýt nhiễm trùng huyết. “Tết năm nay, tôi chỉ ở nhà chứ không dám nhận lời mời ăn của ai; càng không dám ăn bánh, kẹo, mứt vì sợ tăng đường huyết, lại nhập viện”, bà nói.

Lưu ý ăn uống dịp Tết

Thạc sĩ bác sĩ CKI Hà Thị Ngọc Bích cho biết, điều trị bệnh tiểu đường cần kết hợp với bộ ba: thuốc, dinh dưỡng, vận động. Ngoài ra, người bệnh cần kiểm soát các yếu tố khác như: mỡ máu, tăng huyết áp, cân nặng…

Chế độ ăn của người tiểu đường theo nguyên tắc chung: giảm tinh bột (cơm, bánh chưng, bánh tét, bánh mì, bún, nui…), bánh kẹo ngọt, trái cây chín ngọt, nước ngọt, đường… Nhóm thực phẩm này là tác nhân chính gây tăng đường huyết gây biến chứng. Nếu thích bánh chưng, bánh tét thì người bệnh vẫn có thể ăn nhưng chọn loại ít thịt mỡ và chỉ ăn khoảng 100g bánh chưng tương đương 1/8 cái bánh chưng. Nếu đã ăn bánh chưng trong bữa thì giảm phần cơm/bún/phở/miến… các loại thức ăn chứa bột đường tương đương.

Ngoài ra, người bệnh cần ăn một lượng đạm đủ và vừa phải, nên bổ sung đạm thực vật hoặc từ cá, thịt nạc trắng (gà, heo…); hạn chế thịt đỏ, thịt mỡ. Tăng cường ăn rau củ nhiều chất xơ và ít carbohydrate.

Nhóm carbohydrate hấp thu nhanh có nhiều trong bánh, kẹo, mứt, quả chín, nước ngọt… Người bệnh tiểu đường nên chọn các loại bánh, kẹo có chỉ số đường huyết thấp để hạn chế tăng nhanh đường huyết sau ăn.

Bác sĩ Bích khuyên người bệnh nên theo tư vấn của bác sĩ. Dù vui chơi Tết nhưng không nên quên kiểm soát chế độ ăn uống để đảm bảo ổn định đường huyết. Hiểu rõ về bệnh, nắm bắt cách kiểm soát đường huyết tốt sẽ giúp quá trình điều trị bệnh nhẹ nhàng. Thói quen hàng ngày với chế độ ăn lành mạnh, rèn luyện thể lực thường xuyên, uống thuốc đều đặn giúp người bệnh kiểm soát đường huyết tốt, giảm áp lực tâm lý.

“Ngoài ra, vai trò của bác sĩ điều trị bệnh rất quan trọng, phải đồng hành giúp người bệnh giải quyết những khó khăn trong điều trị. Do đó, khi gặp các vấn đề về kiểm soát đường huyết, sức khỏe, người bệnh nên đi khám và chia sẻ để được bác sĩ tư vấn, giải đáp, đưa ra phương pháp điều trị phù hợp, hiệu quả”, bác sĩ Bích chia sẻ.